Oud-bestuurslid Marjanne van Esveld interviewt Aart van den Berg!
Aart van den Berg is oprichter, schrijver en producent bij Theater In Feite. Zijn producties richten zich met name op kindermishandeling, (v)echtscheiding en ouderenmishandeling.
We ontmoetten elkaar in de Hindoestaanse tempel in Den Haag. Ik stelde mijn vijf vragen na het bijwonen van de voorstelling Au!derdom. Het stuk is geschreven voor ouderen, mantelzorgers, vrijwilligers en zorgprofessionals. De boodschap is: doorbreek het taboe, grijp zelf in, ga praten.
‘Au!derdom’ is het verhaal van Gerda en van Bram. Gerda wordt door haar overspannen mantelzorger geholpen én geslagen. Bram wordt financieel uitgebuit door zijn zoon en schoondochter. Als Gerda en Bram elkaar ontmoeten, komen er scheurtjes in de muren waarachter hun geheimen zich bevinden. Uiteindelijk nemen ze allebei een belangrijke stap. De emoties waarmee ze maken hebben, zijn afhankelijkheid, schaamte en opstandigheid.
1.Waarom schrijf je producties over huiselijk geweld en (on)veiligheid?
Vroeger schreef ik entertainment voor bedrijven, vaak maatwerkproducties. Op verzoek van de gemeente Rotterdam schreef ik “Blauwe plekken”, theater over kindermishandeling voor groep 7 en 8. Gaandeweg heb ik meer producties ontwikkeld. Ook over ouderenmishandeling.
2. Wat is je ambitie?
Mijn ambitie is om stukken te schrijven over huiselijk geweld en veiligheid, maar ook over kinderarmoede en financiële oplichting van ouderen door criminelen. Daaraan gekoppeld is mijn ambitie dat het taboe ter sprake komt in een vroeg stadium.
3.Wanneer ben je tevreden?
Wij verzorgen de voorstelling, maar de organisatie die ons inhuurt is verantwoordelijk voor het nagesprek en de nazorg. Dit zijn altijd vaste onderdelen na de opvoering. Ik ben tevreden als het stuk impact heeft, emoties oproept en tot bewustwording leidt. Bij de deelnemers gebeurt dit tijdens de opvoering, maar ook tijdens het nagesprek. Voor sommige toeschouwers, als er heftige emoties zijn, is nazorg nodig. Toeschouwers krijgen hiervoor brochures en telefoonnummers. Dit alles is in de voorbereiding voor besproken en vastgelegd in het draaiboek.
4. Wat is het resultaat?
Tijdens het spel herkennen de toeschouwers zich in de personages in het stuk. Dat is wat er gebeurt bij toneel. De personages in combinatie met het verhaal creëren emotionele nabijheid. Toeschouwers herkennen ook de plegers. Deze plegers zijn in mijn stuk ook aardige mensen. Zij zijn in principe van goede wil. Maar het lukt hun niet.
Na het spel blijven de acteurs nog enige tijd na om vragen te beantwoorden. Het nagesprek en de nazorg wordt daarna verzorgd door iemand van de organisatie.
5. Met welk argument benader je gemeentes en organisaties om met jouw producties in zee te gaan?
Ook de voorstelling Au!derdom is in opdracht van gemeente Rotterdam gemaakt. De meeste gemeentes en organisaties weten van hun opdracht in de aanpak van huiselijk geweld. Deze gemeentes en organisaties kennen Theater in Feite al van de andere producties. In aansluiting daarop benaderen ze Theater in Feite ook op het gebied van ouderenmishandeling. Of wij benaderen hen. Sommige gemeentes, bijvoorbeeld Rotterdam en Den Haag, bieden het stuk gratis aan. Deze middag werd verzorgd in opdracht van gemeente Den Haag in samenwerking met GGD Haaglanden.
Het resultaat van deze middag:
Er waren ongeveer 20 mensen aanwezig, veelal ouderen, maar ook een paar vrijwilligers. We keken naar uitgesproken karakters, mooie dialogen. Het stuk was minimalistisch, breed, maar ook diep. En met humor.
Tijdens het spel waren er tranen in de ogen en emoties. Tijdens deze middag leidde de pandit – de geestelijk verzorger - het nagesprek. De een vertelde over het afgeven van een volmacht, de ander had ervaringen in de familie. De aanwezigen brainstormden over hoe je bewust ouder kan worden, over het omgaan met afhankelijkheid, hoe je dan verder moet in je leven als je iets dergelijks meemaakt.
Toen Aart en ik een uur na het nagesprek het pand verlieten, waren de toeschouwers nog volop in gesprek over het onderwerp.
